Próżniactwo społeczne: kwestia przejrzystości, a nie produktywności

Wszyscy pamiętamy żmudne projekty grupowe z czasów szkolnych. Bez względu na to, kto był w Twojej grupie lub jakie było zadanie, zawsze wydawało się, że ktoś zrobił mniej niż reszta. Jednak tej osobie uchodziło to na sucho, gdyż na koniec wszyscy dostawali tę samą ocenę. 

Poczucie, że członek zespołu wykonał mniej pracy niż my, a mimo to uzyskał tę samą ocenę lub takie samo uznanie może być naprawdę frustrujące. Zjawisko to jest określane mianem „próżniactwa społecznego” i polega na tym, że działając w grupie wkładamy w wykonanie zadania mniej wysiłku niż pracując w pojedynkę. Według psychologii społecznej dzieje się tak, gdy odpowiedzialność jest rozproszona, a nasza wydajność nie jest mierzona na poziomie indywidualnym, ale na poziomie całej grupy.

Próżniactwo społeczne przy projektach grupowych w szkole to jedno. Najważniejsze pytanie brzmi jednak: czy faktycznie ma ono miejsce w miejscu pracy? A jeśli tak, w jaki sposób możesz umożliwić członkom zespołu osiąganie jak najlepszych wyników, nawet podczas pracy grupowej? 

Czym jest próżniactwo społeczne?

Próżniactwo społeczne to zjawisko psychologiczne polegające na tym, że działając w grupie wkładamy w wykonanie zadania mniej wysiłku. Efekt próżniactwa społecznego oznacza, że ​​​​jednostki nie wykorzystują w pełni swojego potencjału, jeśli są oceniane jako część grupy. 

Skąd bierze się próżniactwo społeczne? 

Zjawisko próżniactwa społecznego pierwszy raz opisał Max Ringelmann w 1913 roku. Ten francuski inżynier rolnictwa odkrył je przeprowadzając eksperyment polegający na przeciąganiu liny. Stwierdził on, że jego uczestnicy włożyli więcej serca w przeciąganie liny w pojedynkę niż w grupie. To, co początkowo nazwano efektem Ringelmanna, później przemianowano na „próżniactwo społeczne”.

Zjawisko to było szeroko badane. Bibb Latané, Kipling Williams i Stephen Harkins w artykule zatytułowanym Many Hands Make Light the Work: The Causes and Consequences of Social Loafing («Wiele rąk czyni pracę lżejszą: przyczyny i konsekwencje próżniactwa społecznego») opisali eksperyment, w którym poprosili badanych o klaskanie i głośne skandowanie zarówno w pojedynkę, jak i w grupie, a następnie zmierzyli głośność wydawanych dźwięków. Doszli do wniosku, że wraz ze wzrostem wielkości grupy zmniejszał się wysiłek indywidualny. Według nich zjawisko to tłumaczy się tym, że każdy z członków podlega mniejszej presji społecznej w ramach większej grupy. Później, w 1993 roku, Steven Karau i Kipling Williams wysunęli hipotezę, że próżniactwo społeczne jest powodowane przez jednostki, które nie dbają o nagrodę lub uznanie, które uzyskają po zakończeniu projektu. 

Mit próżniactwa społecznego

Przeciąganie liny lub skandowanie w grupie mogą w rzeczywistości wiązać się z mniejszym wysiłkiem indywidualnym. Jednak badania te nie przekładają się na nowoczesne miejsca pracy, a porównywanie prostych ćwiczeń do aktywnego środowiska pracy nie odzwierciedla w pełni tego, czego faktycznie doświadczają współcześni pracownicy umysłowi.

Praca zespołowa i grupowa nie przyczyniają się do mniejszego wkładu indywidualnego. Prawdziwym winowajcą jest brak przejrzystości. Gdy pracownicy umysłowi nie mają wglądu w to, nad czym pracują lub jak ich praca wpływa na firmę, nie mogą skutecznie ustalać priorytetów ani wykonywać najważniejszych zadań. Jest to główny czynnik przyczyniający się do wypalenia, którego 71% pracowników umysłowych na całym świecie doświadczyło co najmniej raz w roku 2020. Spośród nich jeden na trzech zadeklarował poczucie wypalenia i przepracowania z powodu braku przejrzystości odnośnie zadań i ról. 

Jeśli więc w Twoim zespole są osoby, które osiągają słabe wyniki lub mało się udzielają nie musi to oznaczać, że masz do czynienia z próżniactwem społecznym – prawdopodobnie zmagają się z trudnościami. Dowiedz się, co wpływa na ich produktywność lub motywację, aby pomóc im lepiej wykonywać swoją pracę. Ponadto dzięki temu każdy będzie czuł się bardziej komfortowo i wspierany w swojej pracy. 

Jak zwiększyć przejrzystość w pracy w 4 krokach 

Tak naprawdę nikt nie chce źle wykonywać swojej pracy. To, co postrzegamy jako próżniactwo społeczne, jest w rzeczywistości objawem braku przejrzystości lub motywacji. Oto cztery sposoby na zapewnienie przejrzystości i kontekstu, aby pomóc członkom zespołu jak najlepiej wykonywać swoją pracę i odnieść sukces.

1. Określ kto, co i na kiedy musi wykonać

Pierwszą rzeczą, jaką możesz zrobić, aby zwiększyć przejrzystość i koordynację w zespole, jest określenie wszystkich obowiązków i terminów realizacji każdego projektu lub zadania. Przejrzyj zadania i projekty swojego zespołu – czy są wśród nich takie, które mają więcej niż jednego właściciela? Jeśli chcesz uniknąć zamieszania odnośnie tego kto i co musi wykonać, przypisz każde zadanie jednemu właścicielowi. 

Brak przejrzystości może skutkować przekraczaniem terminów lub niedostarczaniem pracy. Według raportu Indeks anatomii pracy, 27% niedotrzymanych terminów jest wynikiem niejasnych procesów. W Asanie jesteśmy tak przekonani, że każde zadanie powinno być przypisane tylko jednej osobie na raz, że wdrożyliśmy tę funkcję w naszym produkcie.

Załóżmy, że jesteś członkiem zespołu ds. treści i wspólnie z innym pracownikiem musisz napisać e-booka. Bez jasnego zrozumienia, kto i za co jest odpowiedzialny, Twój projekt prawdopodobnie będzie opóźniony, a po jego zakończeniu możecie zapomnieć o poinformowaniu projektanta, że tekst jest gotowy do dalszego przetwarzania – po prostu dlatego, że nikt z Was nie był technicznie odpowiedzialny za to zadanie. Ponadto jeśli obydwoje utrzymujecie komunikację z projektantem na temat tej pracy, może to doprowadzić do zamieszania i braku przejrzystości.

Ten brak przejrzystości odnośnie ról, obowiązków i produktów końcowych projektów prowadzi do powielania pracy: zespoły spędzają 13% czasu na zadaniach, które już zostały ukończone. To przekłada się na łącznie 236 godzin straconych w wyniku powielania pracy każdego roku. Wyjaśnij procesy i obowiązki, aby tego uniknąć i móc poświęcić więcej czasu na unikalne, ważne projekty.

2. Koordynuj pracę w scentralizowanym narzędziu

Nie tylko musisz wiedzieć kto, co i na kiedy musi wykonać, ale także potrzebujesz sposobu, który pozwoli Ci zwizualizować wszystkie informacje. Kiedy każdy członek zespołu zarządza swoimi zadaniami w innym narzędziu, prawie niemożliwe jest jasne określenie, nad czym wszyscy pracują.

Upewnij się więc, że Twój zespół koordynuje pracę w scentralizowanym narzędziu. Najlepsze do tego jest narzędzie do zarządzania pracą, takie jak Asana. Zarządzanie pracą to sposób na śledzenie bieżących procesów, projektów i zadań w celu zapewnienia przejrzystości w całym zespole. Według naszych badań prawie 70% pracowników umysłowych czuje się lepiej przygotowanych do osiągania osobistych celów, gdy istnieją przejrzyste procesy zarządzania pracą. Koordynując pracę zespołów międzyfunkcyjnych i śledząc postępy w czasie rzeczywistym, tworzysz przejrzyste procesy dla swojego zespołu.

3. Ogranicz czynności okołozadaniowe 

Powtarzające się ręczne czynności, na które poświęcamy tak wiele czasu, mogą prowadzić do stresu i wypalenia. Przeciętny pracownik umysłowy poświęca 60% czasu pracy na czynności okołozadaniowe, takie jak uzyskiwanie zatwierdzeń, wyszukiwanie dokumentów, czy uczestnictwo w spotkaniach statusowych. 

Oto kilka strategii, które możesz zastosować, aby ograniczyć tego typu czynności i pomóc swojemu zespołowi skoncentrować się na wykwalifikowanej i strategicznej pracy:

• Wyeliminuj spotkania statusowe – udostępniaj aktualizacje statusu projektu w narzędziu do zarządzania pracą.

• Zautomatyzuj codzienne, ręczne zadania, aby Twój zespół mógł spędzać więcej czasu na działaniach o strategicznym znaczeniu.

• Zintegruj swoje ulubione narzędzia biznesowe, aby uniknąć konieczności używania zbyt wielu aplikacji. 

4. Połącz codzienne zadania z celami biznesowymi

Bez jasnego zrozumienia, jak Twoja praca łączy się z celami biznesowymi i przyczynia się do ich realizacji, ustalanie priorytetów staje się trudne i mimo wkładanego wysiłku mamy poczucie stania w miejscu. Jednak ten rodzaj przejrzystości może być trudny do osiągnięcia – w rzeczywistości tylko 26% pracowników umysłowych bardzo dobrze rozumie, w jaki sposób ich indywidualna praca przekłada się na cele firmy.

Aby połączyć codzienne zadania z priorytetami organizacyjnymi, upewnij się, że członkowie zespołu rozumieją, w jaki sposób ich praca przyczynia się do realizacji kluczowych celów biznesowych. Jest to nie tylko świetny sposób na zmotywowanie członków zespołu, ale może również pomóc im w razie potrzeby zmienić priorytety lub przełożyć terminy zadań. Mając świadomość, które zadania mają kluczowe znaczenie dla działalności firmy, członkowie zespołu są w stanie znacznie skuteczniej zarządzać napiętymi harmonogramami i zmieniającymi się priorytetami.

Powiązanie codziennych zadań z celami biznesowymi pomaga również całemu zespołowi pracować w synergii: eliminuje zamieszanie lub niejasności co do priorytetów i każdy rozumie, w jaki sposób poszczególni członkowie wnoszą swój wkład. Członkowie zespołu mają również pewność, że skupiają się na właściwych zadaniach, uwzględniając przy tym pracę innych. 

Problemem nie jest próżniactwo społeczne, ale brak przejrzystości 

Zamiast zwalczać próżniactwo społeczne, pomóż swojemu zespołowi osiągać najlepsze wyniki, zapewniając współpracownikom maksymalną przejrzystość. Wspieraj członków zespołu, wyjaśniając procesy, organizując działania zespołu wokół priorytetów i centralizując całą pracę w jednym narzędziu. Dzięki temu Twój zespół będzie miał wszystko, czego potrzebuje, aby efektywnie współpracować i odnieść sukces.