6 tips om de kracht van de flow-staat op het werk te benutten

Foto van bijdrager Julia MartinsJulia Martins
6 mei 2024
7 min. leestijd
facebookx-twitterlinkedin
Bannerafbeelding artikel Flow-staat
Zie sjabloon

Overzicht

Wanneer u in een goede flow zit, gaat u helemaal op in een taak, zodanig dat u de tijd uit het oog verliest en afleidingen van buitenaf negeert. Een goede flow op het werk kan uw focus, creativiteit en betrokkenheid verbeteren - en niet te vergeten, het voelt gewoon geweldig. Hoewel een goede flow ongrijpbaar kan zijn, kunnen deze zes dagelijkse oefeningen u helpen om in de zone te komen (en te blijven).

Een van de beste gevoelens op het werk is in de zone te zijn. Het werk voelt moeiteloos, al het andere valt weg, en we verliezen zelfs de tijd uit het oog. 

In de zone zijn heeft een andere naam: flow-staat. Als u in een flow-staat bent, schieten productiviteit en creativiteit omhoog, en voelt het bijna moeiteloos om goed werk af te leveren. Gelukkig is de flow-staat niet zo moeilijk om in te komen als het misschien lijkt. In dit artikel zullen we de flow-staat ontrafelen en u helpen om in de flow te komen in uw dagelijkse leven. Dit is hoe.

Wat is een flow-staat?

De flow-staat is dat moeilijk te omschrijven gevoel van zo in de zone zijn dat al het andere wegvalt. Als u in de flow bent, gaat u helemaal op in wat u aan het doen bent, zozeer zelfs dat u vaak de tijd uit het oog verliest of afleidingen van buitenaf negeert. Tijdens de flow-staat ontsluit u een gevoel van moeiteloze aandacht voor de taak bij de hand - en als gevolg daarvan kan in de flow zijn een energieke ervaring zijn. 

Verhoog de productiviteit met Asana

De term “flow” werd voor het eerst gebruikt door Mihaly Csikszentmihalyi, de vader van de positieve psychologie, die de wetenschappelijke studie is van wat het leven de moeite waard maakt. Csikszentmihalyi is niet de eerste persoon die de flow-staat identificeerde, maar hij legde dit fenomeen vast als onderdeel van een groter psychologisch onderzoek. Csikszentmihalyi noemde deze ervaring “flow” omdat, tijdens het interviewen van mensen over dit gevoel, veel mensen de sensatie beschreven van het mee stromen met een rivier. 

Volgens Csikszentmihalyi zijn er acht sleutelfactoren die bijdragen aan de flow-staat:

  1. Duidelijkheid van doelstellingen en onmiddellijke feedback

  2. Intense, gerichte concentratie op een specifieke taak

  3. Evenwicht tussen vaardigheden en uitdaging

  4. Gevoel van persoonlijke controle en verantwoordelijkheid voor de taak

  5. Verlies van reflectief zelfbewustzijn

  6. Tijdsvervorming of veranderd gevoel van tijd

  7. Consolidatie van actie en bewustzijn

  8. Autotelische ervaring (d.w.z. de flow-staat is intrinsiek belonend)

De voordelen van flow state

Naast u zich gewoon goed voelen, heeft in de flow komen ook een aantal andere voordelen, waaronder: 

  • In harmonie zijn met (en controle hebben over) uw emoties

  • Verhoogde tevredenheid omdat wat u produceert tijdens de flow-staat de neiging heeft zijn eigen beloning te zijn

  • Verhoogde betrokkenheid bij uw werk

  • Gevoel van verhoogde creativiteit omdat u minder zelfbewust bent tijdens de flow-staat

  • Meer focus op wat u aan het doen bent

  • Vertrouwen dat waar u aan werkt haalbaar is

Flow-staat vs. diep werk

Misschien hebt u de termen “flow-staat” en “diep werk” door elkaar horen gebruiken. In de praktijk verwijzen deze termen naar soortgelijke ervaringen, maar er is een verschil tussen de flowt-staat en diep werk - en hoe u beide in uw voordeel kunt gebruiken.

Terwijl een goede flow in verschillende aspecten van het leven kan worden ervaren - waaronder sport, meditatie, en kunst - wordt diep werk meestal geassocieerd met de werkplaats. Terwijl een goede flow bereikt wordt door een evenwicht tussen vaardigheid en uitdaging, is diep werk er vooral op gericht u te helpen iets ingewikkelds te bereiken. Toen Cal Newport voor het eerst zijn hypothese over diep werk ontwikkelde, definieerde hij diep werk zelfs als “het vermogen om zich zonder afleiding te concentreren op een cognitief veeleisende taak”.

Lees: Hoe “diep werk” de manier waarop wij werken verandert

Voorbeelden van flow-staat

U kunt de flow-staat bereiken op vele gebieden van het leven - niet alleen op het werk. In wezen kunt u in de flow zijn tijdens elke activiteit die veel concentratie vergt. Wanneer die focus overgaat in de flow-staat, kan het voelen alsof u zo betrokken bent bij uw bezigheid dat de tijd wegsmelt. Hier zijn een paar voorbeelden van de “flow”-staat op verschillende gebieden van het leven:

Flow op het werk

Een van de meest lonende dingen om op het werk te doen, is de flow-staat bereiken. Flow op het werk is wanneer u zo opgaat in een taak of project dat u de tijd uit het oog verliest. Misschien beseft u niet eens hoeveel tijd er verstreken is terwijl u een opdracht afwerkt. Dat is flow.

quotation mark
Ik leef volgens mijn agenda en richt mijn dagen zo in dat ik zoveel mogelijk focus-tijd heb. In die tijd demp ik al mijn meldingen, sluit ik alle afleidende toepassingen af, en zet ik muziek zonder tekst op. Meestal heb ik 10 tot 15 minuten nodig om in een flow-staat te komen. Ik plan mijn concentratietijd in blokken van minstens twee uur, want anders word ik onderbroken voordat ik op een goed punt ben aangekomen, of kom ik te laat op een vergadering.”
Catt Small, Productontwikkelaar (Doelen) bij Asana

Flow bij sport

Veel sporters beschrijven het ervaren van de flow-staat tijdens sportevenementen, ook al gebruiken zij niet altijd deze terminologie. In de sport kan de flow-staat aanvoelen als een totaal helder hoofd. Wanneer sporters in staat zijn zich te concentreren op de atletische prestatie zonder zelfbewust te zijn of zich zorgen te maken over iets anders, bereiken zij atletische flow.

Flow in de kunst 

Of u nu kunst maakt of beleeft, u kunt de “flow-status” ervaren tijdens verschillende soorten kunst, zoals muziek, films, schrijven, of schilderen. Als u kunst maakt, is de flow-staat wanneer u zo betrokken bent bij het scheppingsproces dat het het enige is waar u op gericht bent. Maar u kunt ook in de flow geraken terwijl u kunst beleeft. Bent u bijvoorbeeld ooit zo op gegaan in de muziek waar u naar luistert, dat de tijd voorbijgaat zonder dat u het beseft? Deze ervaringen vormen de creatieve flow.

Flow in het onderwijs

Flow in het onderwijs is het gevoel dat u helemaal opgaat in het onderwerp dat u bestudeert. Flow in het onderwijs zou bijvoorbeeld het gevoel kunnen zijn dat u zo'n boeiende lezing bijwoont dat u niet beseft hoeveel tijd er verstreken is, en verbaasd bent wanneer de spreker klaar is met zijn of haar presentatie. Of u kunt flow in het onderwijs ervaren terwijl u een onderwerp bestudeert en geboeid raakt - zozeer zelfs dat u uren later beseft dat u het avondeten hebt overgeslagen. Dat is onderwijsflow.

Flow en meditatie

Een van de meest gebruikelijke manieren waarop mensen flow bereiken is door meditatie. Toen Csikszentmihalyi voor het eerst proefpersonen ondervroeg over de “flow”-toestand, beschreven velen van hen flow als een rivier - waar men gewoon op drijft en zich door de stroom laat drijven. Dit gevoel van moeiteloosheid of mentale gewichtloosheid is een essentieel onderdeel van veel meditatiepraktijken. 

Vaak beginnen mensen met mediteren door hun geest leeg te maken of zich hun gedachten voor te stellen als een blauwe hemel - waarin gedachten kunnen komen en gaan als wolken in een lucht. Het bereiken van dit niveau van ontspanning tijdens meditatieve oefeningen is mindful flow.

quotation mark
Als Data Scientist probeer ik in de flow te geraken voordat ik in wat voor analyse dan ook duik. Om in de flow te komen, neem ik eerst vijf minuten pauze. In die tijd probeer ik aan niets specifieks te denken, zodat ik in een blanco toestand kan komen. Daarna concentreer ik mij voor de rest van de tijd op mijn ademhaling. Vaker wel dan niet vind ik mezelf “in de zone” en klaar om een uitdaging aan te gaan, nadat ik dit gedaan heb.”
Avinash Narayanan, Data Scientist bij Asana

Hoe komt u in een flow-staat

Iedereen ervaart de flow-staatop verschillende manieren. Maar de meeste mensen hebben de neiging om het in de flow zijn te beschrijven met een soortgelijk vocabulaire. Als u tegen een collega zegt: “Ik was in de zone”, dan weet hij automatisch wat u bedoelt - ook al zou hij nooit op dezelfde manier in een flow-staat kunnen komen. 

Maar als er zoveel manieren zijn om in de flow-staat te komen, hoe kunt u dan in de flow komen? Ook al komt iedereen op verschillende manieren in de flow, toch zijn er een paar gemeenschappelijke factoren om de flow-staat te bereiken. Voer deze praktijken in uw dagelijks leven in om de flow-staat op uw werk te bereiken.

1. Zoek een evenwicht tussen uitdaging en vaardigheid

U kunt de flow-staat bereiken wanneer u in evenwicht bent tussen uitdaging en vaardigheid. Als iets te uitdagend is, is het moeilijk om in de flow te komen, omdat u waarschijnlijk gestrest bent over het feit dat u het gedaan moet krijgen. Als iets niet uitdagend genoeg is, dan verveelt u zich waarschijnlijk, en dat is niet bevorderlijk voor de flow-staat. In de flow-staat noemt men dit de “uitdaging-vaardigheid balans”. 

quotation mark
Ik merk dat ik in een goede flow geraak als ik een interessante, uitdagende taak moet aanpakken. Meestal is dit iets debuggen op een gebied waarmee ik tenminste enigszins vertrouwd ben, of iets implementeren en manieren vinden waarop het niet zo soepel in de bestaande code past als ik had verwacht en als ik een lange, open tijd voor me heb. Ik zoek de juiste muziek en duik erin!”
Gina Bolognesi, Produc-enigineer bij Asana

2. Duidelijke doelen stellen

Een ander sleutelelement van de flow-staat is het hebben van duidelijke doelen. Wanneer u weet wat u moet bereiken, is het gemakkelijker om in de flow te komen. Dat komt omdat duidelijke doelen u helpen te begrijpen of u de taak die u te doen staat met succes volbrengt. 

Als u moeite hebt om duidelijke doelen te stellen, begin dan met uw gewone werk te koppelen aan grotere team- en bedrijfsdoelstellingen. Als u begrijpt hoe uw taak bijdraagt tot grotere bedrijfsinitiatieven, kunt u duidelijker prioriteiten stellen voor belangrijk werk en werk met hoge impact afmaken. Om dit te doen gebruikt u een werkbeheertool om het werk in uw hele organisatie te verbinden.

3. Verminder afleidingen

Als u eenmaal in de flow-staat bent, zullen uw hersenen afleidingen op natuurlijke wijze wegfilteren terwijl u zich blijft concentreren op het werk dat u doet. Maar terwijl u in de flow raakt, kunnen afleidingen, eh, u afleiden van het bereiken van de mentale helderheid die u nodig hebt voor de flow-staat. 

Lees: 7 tips om u te concentreren en digitale afleiding te verminderen

Velen van ons hebben bijna voortdurend te maken met afleiding. 80% van de kenniswerkers meldt zelfs dat ze werken met hun inbox of andere communicatie-apps open. Maar deze afleidingen weerhouden u ervan de flow-staat te bereiken. Probeer in plaats daarvan deze tips om afleidingen te verminderen:

quotation mark
Als programmaleider besteed ik mijn tijd aan een mengeling van reactief werk dat in mijn inbox binnenkomt en individueel werk. Ik kom veel gemakkelijker in een flow als ik het werk in mijn inbox “in batch” doe en een tijd plan om te reageren. Anders demp ik de meldingen in mijn inbox om niet voortdurend onderbroken te worden. Heel zelden is iets in mijn inbox zo dringend als het meldingspictogram het doet lijken!”
Yamilex Avila-Stanley, Software-engineer bij Asana

4. Verminder multitasking

Wij denken allemaal dat wij kunnen multitasken om ons werk gedaan te krijgen - maar de waarheid is dat multitasken een mythe is. Uw hersenen kunnen zich maar op één ding tegelijk concentreren. Wanneer u multitaskt, doet u geen twee dingen tegelijk - u dwingt uw hersenen alleen om in snel tempo tussen twee of meer dingen te wisselen, wat een grote cognitieve belasting voor uw hersenen is. Toch hebben we het allemaal al meegemaakt. Volgens ons onderzoek voelt 72% van de kenniswerkers druk om te multitasken gedurende de dag. 

Meer waarschijnlijk dan niet zal multitasken uw flow-staat onmiddellijk onderbreken. Omdat uw hersenen gedwongen worden zich op iets anders te concentreren dan uw flow-staat taak wanneer u multitaskt, kost het kostbare tijd en energie om weer in de flow te komen. Net als afleiding moet u uw multitasken wegleggen en u concentreren op de taak die u moet doen.

Lees: Het overwinnen van burn-out in een verdeelde wereld

5. Forceer het niet

Vertel het maar, bent u heer geweest: u bent al eens in de flow geweest, u weet hoe het voelt, u wilt weer in de flow komen om vandaag productief te zijn, maar wat u ook doet, u kunt het niet voelen. Vertrouw ons, wij zijn daar ook geweest. Dit heet de paradox van de beheersing - hoe meer u iets probeert te beheersen, hoe moeilijker het te beheersen is.

Als u zich vandaag niet in de flow voelt, is dat niet erg. U kunt nog steeds goed werk doen zonder in de “flow” te zijn. Dezelfde praktijken van afleiding verminderen en multitasking verminderen kunnen u helpen u op het werk te concentreren - zelfs als u niet helemaal in de flow-staat komt.

quotation mark
Ik beschouw een goede flow niet als iets waar ik per se “in kom”. Ik heb het gevoel dat ik dit bereik als ik een duidelijk doel heb, een redelijke werkbelasting, en een positieve en creatieve gemoedstoestand. Maar de modus “niet storen”, wat sfeermuziek, en een gesloten tijdsblok van 2 tot 4 uur helpen zeker.”
Matt Riley, merkontwerper bij Asana

6. Doe bij twijfel iets wat u leuk vindt

Net zoals u het niet moet forceren, zult u niet in staat zijn de flow-staat te bereiken als u er geen plezier in hebt. Als u niet weet waar u moet beginnen, doe dan iets wat u leuk vindt. 

De flow-staat werkt op basis van intrinsieke - niet extrinsieke - motivatie. Intrinsieke motivatie betekent dat u iets goeds wilt doen omdat het voldoening geeft, niet noodzakelijk omdat u een beloning zult krijgen. Zo is het ook met de flow-staat. De reden waarom wij zo van de flow-staat houden, is dat het goed voelt om werk gedaan te krijgen.

Kom in de flow met uw team

U kunt niet alleen individuele flow bereiken, u kunt ook teamflow creëren. Wanneer uw hele team de flow-staat bereikt, kan het voelen alsof u en uw team perfect synchroon werken. 

Om in teamflow te geraken, gebruikt u de zes stappen die u gebruikte om in individuele flow te geraken en breidt u die uit naar de rest van uw team. Maak werkblokken of groepssessies waarin u zich allemaal samen op een project kunt concentreren. Niet alleen zult u de voordelen ervaren van in de flow te zijn, maar u kunt die voordelen delen met uw hele team voor maximale efficiëntie en effectiviteit

Lees: Teamflow: hoe productiviteit aanstekelijk te maken

Go with the flow

De flow-staat is een van de vele individuele productiviteitsstrategieën om u te helpen uw werk met de grootste impact gedaan te krijgen. Net als veel andere productiviteitsstrategieën kan de flow-staat u helpen u te concentreren op het belangrijkste werk en u daar langere tijd op te concentreren. 

quotation mark
Ik heb gemerkt dat ik een goede flow bereik in drie fasen: plannen, ruimte scheppen, en afstemmen. Om flow te bereiken, heb ik lange, ononderbroken tijd nodig om te werken. Ik houd mijn maandagen niet alleen vergadervrij, maar ik groepeer ook vergaderingen, lunch en persoonlijke pauzes om open blokken in mijn agenda te creëren. Door mijn werk zo te plannen dat het de flow-staat ondersteunt, kan ik op de lange termijn zorgen voor een effectievere werkstijl, waarin ik mijn werk met de grootste impact gedaan kan krijgen.”
David Brandt, Infrastructuur-engineer bij Asana

Maar, zoals alle strategieën voor productiviteit en tijdbeheer, is de flow-staat niet voor iedereen weggelegd. Als flow niet voor u werkt, lees dan ons artikel over 18 tijdbeheertips om te proberen.

Verhoog de productiviteit met Asana

Gerelateerde bronnen

Artikel

De Pomodoro-techniek: hoe het de productiviteit van teams verhoogt